Living in the limelight,
the universal dream,
For those who wish to seem
Those who wish to be, must put aside the alienation
Get on with the fascination
The real relation, the underlying theme

“So, I haven’t written
much lately?
So what? Neither has Shakespeare!”

The real relation
The underlying theme

All the world's indeed
a stage and we are
merely players
Performers and portrayers
Each another’s audience outside the gilded cage

Living in a fisheye lens, Caught in the camera eye
I have no heart to lie
I can't pretend a stranger is a long-awaited friend

Living on a lighted stage, approaches the unreal
For those who think and feel
In touch with some reality beyond the gilded cage

door Armand Blondeel

| NIVRE Register Expert

Enkele fragmenten die raken aan actuele kies- en keuzepijn in de tand des tijds

Ai, ai, ai, had de man bij wie ik op bezoek was héél hard geroepen toen hij, nadat hij geschept was door de bij ons verzekerde auto, op het wegdek werd gesmakt. “Op school heb ik geleerd dat ik desnoods maar met één voet hoef te wíízen naar het zebrapad om auto’s te laten stoppen, zodat ik veilig kan oversteken, meneer. Die doorgesnoven dronken autobestuurder van jullie denderde op me af alsof hij voorrang had. Ze hebben tegenwoordig allemaal veel teveel haast. Bovendien zijn ze onverantwoordelijk bezig. Hij had helemaal niet achter het stuur mogen zitten. Het is dat ik hem aan zag komen en min of meer op zijn motorkap ben gesprongen, want anders had ik het nog niet geweten of ik het hier nog aan u had kunnen navertellen”. “Lachgas was het, geen coke”, corrigeer ik voorzichtig. “En dat was tot 1 januari van dit jaar nog niet eens wettelijk verboden. Lastig aan te tonen ook of het gebruikt was of niet, ondanks al die lege ampullen in de auto. Maar ja, ze stellen dat alleen de passagiers ze hadden gebruikt (…)” Ik vraag de gelaedeerde of we zullen proberen onze zegeningen te tellen, te beginnen met het gegeven dat er jegens hem dekking is onder de verzekeringspolis en dat wij zijn als gevolg van het ongeval geleden schade kunnen gaan regelen. “Oké dan, en gelukkig maar dat ik niet met die rare kwibus zelf om tafel hoef. Met zo’n persoon valt niets te lachen namelijk”, ontdooit de man inmiddels een beetje. We gaan kijken of we hier aan tafel de lach wat kunnen terugtoveren.

Ai, ai, ai, denk ik tijdens de voordracht van dr. Bart van der Sloot, universitair hoofddocent Technologie en Recht, Privacy en Big Data aan de Universiteit van Tilburg. Waar moet dat heen, als bij steeds meer als bewijs aangeleverde informatie niet meer te controleren valt of het echt is of artificieel? Zijn dat echte beelden of zijn ze gemanipuleerd, is dat nou echt die mevrouw of meneer op het beeldscherm of is het een Deepfake of Avatar? De razendsnelle ontwikkelingen op het gebied van Artificial Intelligence (AI) gaan nog voor “grote uitdagingen” zorgen bij de claimbeoordeling!

Ai, ai, ai, denk ik: ik heb een Writer’s Block. Wat zal ik nou eens voor een voorwoord fabriceren? Voor het geval ik vast kom te zitten tijdens het typen van bedenksels, heb ik ooit eens van een goede vriend een prentje met de beeltenis van de grootste Engelse schrijver ooit gekregen, met daaronder de ‘hart onder de riem’ tekst:

Dankzij de presentatie van Bart van der Sloot bedenk ik me plotseling: hai, hai, hai! Ik geef ChatGPT, de artificieel intelligente chatbot van OpenAI en Microsoft, gewoon opdracht om iets in mijn naam op papier te toveren. Maar helaas, het lijkt allemaal best te kloppen wat de chatbot oplepelt, maar echt lekker lopen doet het nou ook weer niet. Ook Ernie Bot van Baidu en Google’s Bard pennen nog geen naar mijn smaak bruikbare werkjes, dus ga ik toch maar zelf aan de slag. En verder maar hopen dat er in de toekomst niet alleen maar door de computer geschreven getuigschriften en ander bewijsmateriaal gaat worden aangeleverd in de schadedossiers die wij te behandelen krijgen. Een Ai, Ai, Ai “wapenwedloop” tussen presenteren door de vrager en verifiëren door de tot betaling aangesprokene, lijkt (in ieder geval deels) ons voorland te zijn.

En ach, is ons vakgebied, dat nou eenmaal is gefundeerd op tegenstellingen, eigenlijk niet al decennialang onderwerp van A.I.? Als iets medisch niet te bewijzen valt, kijken we toch al jaren naar wat desondanks de juridische werkelijkheid ervan kan zijn? Soms is een vleugje plausibiliteit ook wat waard in het juridisch domein na schending van een verkeers- of veiligheidsnorm. Alles met mate en binnen de redelijke en billijke perken van ons Burgerlijk Wetboek, dat wel, maar wat is dan de maat der dingen? Voor de een wat meer, voor de ander wat minder concreet. Het is zoeken in de virtuele ruimte van het juridisch domein, teneinde tot passende oplossingen te kunnen komen. Het over en weer kunnen herkennen en waarderen van de onzichtbare waarheden die leven binnen mensen, zoals gevoelens van erkenning en waardering, raakt aan de kernwaarden om tot een goede letselschadeoplossing te kunnen komen.

Ai, ai, ai, de Engelse uitgeverij Puffin laat, na het oor te luisteren te hebben gelegd bij enkele “Sensitivity readers”, het werk van Roald Dahl aanpassen. Puffin wil niemand voor het hoofd stoten melden zij in een verklaring. Door aan het oorspronkelijke werk van de auteur te gaan morrelen, stoten zij, zo blijkt al snel in de media, tegen en ook vooral binnen vele hoofden. Een stortvloed van geschokte en geagiteerde reacties is het resultaat. De meest nuchtere reacties komen eigenlijk van kinderen, liefhebbers van zijn kinderboeken-oeuvre, die zich massaal afvragen waar die volwassenen zich nou eigenlijk zo druk om maken. Zij kunnen immers feit en fictie heel goed onderscheiden hoor. Puffin slaat inmiddels de paal pragmatisch in het midden, door ook het oorspronkelijke werk te zullen herdrukken. Voor of tegen, ik zou willen aanbevelen: lees vooral van en ook over Roald Dahl. Geboren Noor, getogen Engelsman, oorlogsvlieger voor de RAF, zowel in zijn jeugd als op latere leeftijd niet gespaard voor veel ziekte, dood en dus verdriet binnen de familiekring. Gevormd door de context van zijn tijd van leven heeft hij een groot gedachtegoed ontwikkeld en dat aan zijn tijdgenoten en nog vele generaties na hem, nagelaten. Dat is veel waard voor wie dan leeft en haar of zijn weg in het leven zoekt. Aangrijpend is de actuele biografische film “To Olivia” (2021), waarin Dahl worstelt met het verlies van zijn in 1962 op 7-jarige leeftijd overleden dochtertje Olivia. Een zeer moeilijke periode van rouw, verwerking, overleven en proberen verder te gaan. Dahl schijnt aan het eind van zijn leven gezegd te hebben: “Het is waarschijnlijk dat ik daarom zo graag verhalen schrijf: in tegenstelling tot het echte leven kan ik in mijn boeken zelf de loop en het eind der dingen verzinnen en bepalen.”

Het is het einde van mijn routedag. Op de autoradio speelt een nummer van Roxy Music. Onwillekeurig denk ik terug aan vervlogen tijden, waarin buiten je dagelijkse werkelijkheid op je eigen stukje wereldbol, alleen de radio en de televisie als bewegende vensters op de rest van de wereld binnen handbereik waren. Telkens moest je een week afwachten of jouw favoriete popartiest op TV zou worden uitgezonden in Avro’s Top Pop. De populaire frontman van Roxy Music, Brian Ferry, deed in 1976 een soloproject en in de videoclip van een optreden komt plotseling vanuit de coulissen zijn toenmalige vriendin, het topmodel Jerry Hall, opgedoken. In een gewaagd tijgerjurkje begeeft zij zich, wild zwaaiend met haar tijgerstaart, op het podium:

Ai, ai, ai, aiiiiiiiii, Rrrrriiiiihááá, tijgert Jerry en het televisie publiek vond het destijds prachtig! Mede dankzij Jerry’s gewaagde entree steeg het nummer wereldwijd sky high in de hitlijsten. Disclaimer: ik heb werkelijk geen idee of zo’n optreden anno 2023 nog door de beugel kan, maar let op hè ik typ hier een feitelijke weergave en de clip staat tegenwoordig ook gewoon op YouTube.) Maar de titel en de boodschap van het nummer dat Brian en Jerry destijds ten gehore brachten is altijd en overal actueel: “Let’s stick together!” (Dan wordt het namelijk wat.)

Armand Blondeel

Voorzitter Redactieraad Platform Personenschade

Met dank aan de inspirerende talenten van Roald Dahl (Master of so many Tales of the Unexpected) Rush: “Limelight”; Brian Ferry/Jerry Hall “Let’s stick together”