Als Manon 17 jaar is, verliest ze bij een ongeval haar voet. Drie jaar later heeft ze contact met de veroorzaker, via de organisatie Perspectief Herstelbemiddeling. Het helpt haar, maar ook de vrachtwagenchauffeur. Directeur Nathalie de la Cousine vertelt hoe herstelbemiddeling werkt.

Wat is herstelbemiddeling?

“Onze herstelbemiddelaars zorgen voor contact tussen een slachtoffer en een veroorzaker van een ongeval. Dat kan een persoonlijk contact zijn, maar ook een briefwisseling of een videoboodschap. Het contact is altijd gericht op emotioneel herstel en kan zowel veroorzaker als slachtoffer helpen om het gebeurde een plekje te geven. Op onze website staat een filmpje van een vrachtwagenchauffeur die een zwaar ongeval heeft gehad en via Perspectief Herstelbemiddeling contact heeft gehad met de slachtoffers. Het belangrijkste doel van herstelbemiddeling is emotioneel herstel en een stap in het verwerkingsproces te zetten. Dat is bijvoorbeeld bij Manon Middendorp het geval geweest. Het heeft drie jaar geduurd, door omstandigheden, voordat er contact was met de veroorzaker van het ongeval, maar het heeft hen beiden enorm geholpen. Ze hebben nu nog steeds contact met elkaar. Herstelbemiddeling kan mensen echt verder helpen.”

Wat is jullie rol?

“Wij organiseren het contact. Onze bemiddelaars bereiden dat heel zorgvuldig voor, met beide partijen, en ze begeleiden ook het gesprek. Het contact is altijd vrijwillig en vertrouwelijk. De betrokkenen hebben zelf de regie in handen, bijvoorbeeld over de vorm en de snelheid van het herstelbemiddelingstraject. Bovendien zijn onze bemiddelaars neutraal. Ze zijn er voor het slachtoffer, maar ook voor de veroorzaker. Zowel slachtoffers als veroorzakers kunnen zich aanmelden via een formulier op onze website of ze kunnen bellen naar ons aanmeldpunt. Het kan echter ook zo zijn dat een professional, bij een verzekeraar of een belangenbehartiger naar ons doorverwijst. Het aanmeldpunt gaat na een aanmelding op zoek naar een bemiddelaar in de omgeving, want wij beschikken over een landelijk netwerk. Ons aanmeldpunt zet de aanmelding vervolgens uit bij een bemiddelaar in de betreffende regio.”

Hoe werkt herstelbemiddeling als er sprake is van een strafrechtelijk proces?

“Wij kunnen ook bemiddelen in zaken waarbij een strafproces loopt. We kijken dan wel in welke fase van het strafproces de zaak zich bevindt. Als de zaak is ingestuurd bij het OM en de zitting is nog niet geweest, dan checken we of het OM Mediation in Strafzaken wil onderzoeken. Als dat niet aan de orde is, kunnen we de bemiddeling starten.”

En hoe gaat dat als een van de twee geen contact wil?

“Vrijwilligheid is een belangrijk uitgangspunt. Het kan voorkomen dat een van beiden (nog) niet wil. Als je je bij ons aanmeldt, bespreekt onze bemiddelaar dat ook goed met je door. Onze bemiddelaars zijn daar heel zorgvuldig in. Een eerste stap in het proces is dat de bemiddelaar een gesprek voert met de aanmelder. Wat wil hij of zij? Wat zijn de verwachtingen? Daarna volgt eenzelfde gesprek met de ander. Alles wordt goed voorbereid om zo veel mogelijk spanning weg te halen en ervoor te zorgen dat beide partijen weten wat hen te wachten staat. Soms komt de bemiddeling te vroeg en wil iemand later alsnog. En soms wil iemand liever helemaal niet. Maar zelfs dan horen wij dat het gesprek met de bemiddelaar heeft geholpen bij het verwerkingsproces. Gelukkig zien we in de praktijk dat er vooral in verkeerszaken veel welwillendheid is om het gesprek wel met elkaar aan te gaan.

Aan welke eisen moet een bemiddelaar voldoen? En wat kost de bemiddeling?

“Wij hebben een divers team. Dat is ook ons streven. Een deel van onze bemiddelaars is jurist, terwijl een ander deel bijvoorbeeld een psychotherapeutische achtergrond heeft. Datzelfde geldt voor de professionele achtergrond. De ene bemiddelaar komt bij het OM vandaan, een ander bij Slachtofferhulp Nederland en weer een ander heeft als mediator gewerkt. Wij verzorgen de opleidingen intern. Daarnaast nemen onze bemiddelaars deel aan intervisie en werkbegeleiding. Wat zij gemeen hebben en wat ik enorm in hen bewonder, is dat ze volstrekt oordeelloos zijn. Ze kunnen goed luisteren en een gesprek faciliteren. Wij worden gefinancierd door het ministerie van Justitie en Veiligheid. De bemiddeling is voor deelnemers, zowel slachtoffer als veroorzaker, kostenloos. Het is belangrijk om mensen zo laagdrempelig mogelijk te informeren. Verzekeraars en belangenbehartigers kunnen daar een belangrijke rol in spelen. Soms is het genoeg om te weten dat we er zijn, zodat mensen zelf de keuze kunnen maken of herstelbemiddeling wat voor hen is.”

Meer informatie is te vinden op de website van
Perspectief Herstelbemiddeling.