“Bij alle technocratie en ingewikkeldheid die we om ons heen weten te creëren,
is het belangrijk oog te hebben voor het feit dat het werk
door mensen wordt gedaan.”

Marcel Levi

“Ik ben ervan onder de indruk hoe goed mensen in staat bleken zich flexibel op te stellen.
We bleken in staat om zelfs grote organisaties heel
snel en effectief te veranderen zonder businesscases of organisatieadviseurs.”

Marcel Levi

naam 
| functie

“Zo’n onzekerheidscorrectie werkt dan ook twee kanten op”, stelde hij. 
“Het gaat er niet alleen om een schadeverlagende onzekerheidscorrectie aan te brengen op het ‘niets’, maar logischerwijs ook 
een schadeverhogende onzekerheidscorrectie op het ‘alles’.” 

Chris van Dijk

“Vaak presenteren we predispositie – ik gebruik het woord ook voor pre-existentie en dergelijke – als een soort zekerheid”, aldus Van Dijk. “We zeggen dat er een redelijke mate van waarschijnlijkheid is dat het gebeurt en hupsakee, we passen die predispositie volledig toe. Zouden we echter niet ook hier meer moeten werken met een proportionele benadering, door met percentages te werken en door goede en kwade kansen in te schatten? Dat zou volgens mij veel meer recht doen aan de werkelijkheid.”

Hoe concreet?

Chris van Dijk benadrukte dat het in hypothetische situaties slechts om veronderstellingen over de toekomst gaat, waaraan slechts een beperkte mate van waarschijnlijkheid ten grondslag kan liggen. Het is bijvoorbeeld meestal niet met zekerheid te zeggen of een benadeelde ook zonder ongeval (op den duur) arbeidsongeschikt zou zijn geworden of bepaalde sociaalmaatschappelijke of economische aspecten op zijn weg zou zijn tegengekomen. “Hoe concreet willen we het hebben?”, aldus Van Dijk. “We weten natuurlijk dat de kans vrij groot is dat iemand in zijn loopbaan een keer werkloos of arbeidsongeschikt raakt…”

Naar twee kanten

Van Dijk wil met zijn onzekerheidscorrectie een beter alternatief bieden voor het omgaan met onzekerheden. Hij stelde dat het onbillijk is om aansprakelijkheid voor het geheel aan te nemen bij een reëel vermoeden dat predispositie zonder ongeval tot dezelfde schade zou leiden en dat het eveneens onbillijk is om bij onzekerheid vanaf een bepaald moment in het geheel geen vergoeding meer toe te kennen. “Zo’n onzekerheidscorrectie werkt dan ook twee kanten op”, stelde hij. “Het gaat er niet alleen om een schadeverlagende onzekerheidscorrectie aan te brengen op het ‘niets’, maar logischerwijs ook een schadeverhogende onzekerheidscorrectie op het ‘alles’.”

Gezichtspunten

Chris van Dijk presenteerde een aantal gezichtspunten voor toepassing van de onzekerheidscorrectie. Er moet sprake zijn van voldoende onzekerheid en billijkheid, de duur van de schade en de duur en de aard van de predispositie spelen een rol, het oordeel van artsen over het hypothetisch intreden van schade door de predispositie is van belang, evenals de aard van de aansprakelijkheid: hoe ernstiger de normschending, hoe minder ruimte voor een onzekerheidscorrectie. “Deze factoren zijn communicerende vaten”, aldus Van Dijk. “Ze kunnen onderling verschillende kanten op wijzen: wel of geen correctie, een ruime of een beperkte correctie. Het is aan de rechter om op basis van deze factoren in hun onderlinge samenhang beschouwd al dan niet tot een bepaalde onzekerheidscorrectie te komen.”